Romatoid Artrit

Romatoid Artrit

Bağışıklık sisteminin eklemlere saldırmasıyla oluşan kronik bir iltihaplı hastalıktır. Genellikle el, bilek ve diz eklemlerini etkiler. Romatoid artrit eklemde ağrı, şişlik ve sertlik yapar. İlerledikçe eklem deformasyonlarına yol açabilir. Hastalığın nedeni tam olarak bilinmez. Genetik ve çevresel faktörler etkili olabilir. Tedavi edilmezse hareket kısıtlılığı oluşabilir. Erken tanı ve tedavi önemlidir. İlaçlar ve fizik tedavi ile semptomlar kontrol altına alınabilir.

Romatoid Artrit Belirtileri Nelerdir?

Sabahları veya uzun süre hareketsizlikten sonra eklemlerde ağrı ve hassasiyet oluşur. İltihap nedeniyle etkilenen eklemlerde şişlik meydana gelir. Sabah tutukluğu olarak bilinen sertlik durumu genellikle 30 dakikadan uzun sürer. Etkilenen eklemlerde ısı artışı ve kızarıklık görülebilir. Romatoid artrit genellikle vücudun her iki tarafındaki eklemleri etkiler. Örneğin, hem sağ hem sol el bileğinde belirtiler olabilir. Sürekli yorgunluk, halsizlik ve enerji eksikliği sıklıkla yaşanır.

Kronik iltihap nedeniyle iştahsızlık ve kilo kaybı görülebilir. Zamanla eklemler şekil bozukluklarına uğrayabilir. Bu duruma eşlik eden Sjögren sendromu, gözlerde ve ağızda kuruluğa yol açabilir. Deri altında, özellikle dirseklerde veya el parmaklarında sert, yuvarlak nodüller oluşur. Düşük dereceli ateş görülebilir. Romatoid artrit belirtileri kişiden kişiye değişiklik gösterebilir. Zaman içinde alevlenmeler ve iyileşmeler yaşanabilir. Erken teşhis ve tedavi, hastalığın ilerlemesini yavaşlatabilir ve yaşam kalitesini artırabilir.

Romatoid Artrit Neden Olur?

Bazı genetik özellikler riski artırabilir. Özellikle HLA-DR4 ve HLA-DR1 gibi genetik varyantlara sahip bireyler yüksek risk altındadır. Sigara içmek gibi bazı çevresel tetikleyiciler, genetik yatkınlığı olan kişilerde hastalığın başlamasına yol açabilir. Ayrıca, bazı bakteriyel enfeksiyonlar bağışıklık sisteminin tetiklenmesine sebep olur. Östrojen hormonu romatoid artrit gelişiminde rol oynayabilir. Hastalık kadınlarda daha yaygındır. Bazı kadınlarda doğum sonrası veya menopoz sırasında semptomlar ortaya çıkabilir. Bağışıklık sisteminin aşırı reaksiyonu eklemlerdeki sinovyal zarlara saldırır.

İltihaplanmaya neden olur. Bu süreç, eklem dokusunda hasara ve deformiteye yol açar. Bazı bakteriyel ve viral enfeksiyonların bağışıklık sisteminde anormal tepkilere neden olabileceği düşünülür. Ancak kesin bir bağlantı henüz kanıtlanmamıştır. Genellikle 40-60 yaş arasında başlar. Kadınlarda, erkeklere oranla 3 kat daha fazla görülür. Aşırı kilo, bağışıklık sistemi üzerinde olumsuz etkilere neden olabilir. Eklemlere binen yükü artırarak riski yükseltebilir. Romatoid artrit nedeni genellikle tek bir faktöre bağlı değildir. Genetik yatkınlık ve çevresel tetikleyicilerin birleşimi hastalığın gelişimine yol açabilir. Erken teşhis ve uygun tedavi eklem hasarını önlemeye yardımcı olabilir.

Romatoid Artrit Nasıl Tedavi Edilir?

Non-Steroidal anti-inflamatuar ilaçlar, ağrı ve iltihabı azaltmak için kullanılır. Steroidler, şiddetli iltihaplanmayı hızlı bir şekilde azaltır. Kısa süreli kullanımda etkilidir; uzun süreli kullanımı yan etkilere neden olabilir. Hastalık modifiye edici anti-romatik ilaçlar, hastalığın ilerlemesini yavaşlatır. Biyolojik ajanlar, bağışıklık sistemini hedef alarak inflamasyonu azaltır.

Fizik tedavi uzmanı tarafından önerilen egzersizler eklem hareketliliğini ve kas gücünü korur. Düşük etkili egzersizler (yüzme, yürüyüş, yoga) eklemleri zorlamadan hareketi destekler. Düzenli egzersiz ile eklem esnekliği artırılabilir. Sağlıklı beslenme ile kilo kontrolü sağlanarak eklem yükü azaltılır. Sigarayı bırakmak hastalığın seyrini olumlu etkiler.

Dinlenme ve uyku düzeni bağışıklık sistemini destekler. İleri evre vakalarda eklem hasarı onarılamaz hale gelirse cerrahi müdahale gerekir. Eklem protezi veya eklem onarımı ameliyatları uygulanabilir. Akupunktur, masaj terapisi ve kupa terapisi gibi yöntemler semptomları hafifletebilir. Omega-3 yağ asitleri ve D vitamini takviyeleri iltihabı azaltmaya yardımcı olabilir. Romatoid artrit tedavisi hastanın semptomlarına göre kişiye özel olarak oluşturulmalıdır. Romatoloji uzmanı tarafından düzenli takip edilmek, hastalığın kontrol altına alınması açısından önemlidir.