Diz Kireçlenmesi
Diz eklemi kireçlenmesi başka bir hastalığa bağlı olmadan yaşlanma süreci ile beraber görülebilir. Çeşitli romatizmal hastalıklar travma sonrasında da eklem kıkırdağının bozulması sebebiyle oluşabilir. Ülkemizde sık görülen sağlık sorunlarından biri diz kireçlenmesidir. Diz kireçlenmesi, diz kapağının ön yüzeyindeki derinin alt kısmında, diz kapağı içinde veya çevresinde bulunan sağlık sorunlarından biridir. Tedavi edilmeyen erişkinlerde sıklıkla görülen kireçlenme sorunu ciddi sağlık sorunlarına yol açmaktadır.
Diz kireçlenmesi kaslarda ağrı ve güçsüzlüğe neden olarak ileride yürümeyi zorlaştırır. Hastalığın nedenini öğrenmek için doktora giderken aşırı kilolu olmak, yanlış ayakkabı seçimi yapmak, fazla kilo taşımak diz ekleminde kireçlenmeye neden olur. Diz ekleminin kireçlenmesine bağlı ağrı genellikle ön kısımda görülür.
Yazı İçeriği
Diz Kireçlenmesi Nedenleri Nelerdir?
Diz eklemi kireçlenmesinin aslında birçok farklı nedeni bulunur. Ancak bu sebeplerden çoğu çok yaygın bir şekilde dizde kireçlenme problemlerine yol açar. İnsanlarda eklemlere zarar veren birçok hareket uzun yıllar sonra diz ekleminin kireçlenmesine neden olur.
Bu nedenle özellikle bazı mesleklerde diz ekleminde kireçlenme çok sık görülmektedir. Ayrıca sık görülen bir neden olan menisküs yırtığı da erkeklerde diz kireçlenmesine neden olur. Menisküs yırtıkları bilindiği gibi aşırı stres sonucu oluşur. Bu nedenle dizlerinizi aşırı germekten kaçınmalısınız.
Bu durumun nedenlerinden biri de diz bölgesindeki eklemlerdeki iltihaplanmadır. Bu iltihaplara bazen bacağa alınan darbeler, burkulmalar, bazen de romatizmal hastalıklar neden olur. Bu nedenle diz kireçlenmelerinin önemli bir nedeninin iltihaplanma olduğu söylenebilir. Son olarak diz kireçlenmesine neden olan durumlardan birinin de ileri yaş olduğunu belirtmek isterim. İnsanlar yaşlandıkça eklemler hasar görür ve aşırı aktivite nedeniyle bu tür kireçlenme sorunları ortaya çıkar.
Belirtileri Nelerdir?
- Diğer kireçlenme sorunlarında olduğu gibi diz kireçlenmesinin en belirgin semptomu ağrıdır. Bu durumun neden olduğu eklem ağrıları genellikle kişi yattıktan sonra ortaya çıkar. Bundan dolayı birçok kişi uyku sorunu yaşar.
-
Diz kireçlenmesi olan kişilerde görülen bir diğer semptom, hasta dizini tam olarak kullanamadığı için çömelme, eğilme veya yürüyemem durumları yaşar. Hatta diz kireçlenmesi çok şiddetli ise hasta merdiven çıkamayabilir.
-
Hastanın diz bölgesinde yürürken ve eğilirken çıkan çıtırtı sesleridir. Bu sesler son derece rahatsız edici olabilir. Bununla birlikte kireçlenme olan kişilerde eklem kitlenmesi görülebilir. Bu belirtiler genellikle ileri düzeyde kireçlenme durumlarında ortaya çıkar.
Diz Kireçlenmesi Kimlerde Görülür?
• İleri ve orta yaşa sahip kişilerde,
• Genellikle kadınlarda,
• Aşırı kilolu kişilerde,
• Devamlı olarak ağır işlerde çalışan kişilerde,
• Romatizmal eklem hastalığı veyahut eklem iltihabı olan kişilerde,
• Genetik olarak ailesinde bu rahatsızlığı yaşayan kimselerde,
• Kalıtsal eklem hastalıkları olan kişilerde,
• Menepoz sonrası kadınlarda görülme ihtimali yüksektir.
Diz Kireçlenmesi Tedavisi Nasıl Olur?
Tedavide çeşitli ağrı kesiciler, glukozamin preparatları, bitkisel takviyeler tercih edilebilir. Dizin içine bir iğne enjekte etmek de eklem hareketini artırmaya ve ağrıyı azaltmaya yardımcı olabilir. Son yıllarda bazı enjeksiyon tedavileri de popüler hale geldi.
Proliferasyon tedavisi, mezoderm tedavisi, Platelet Rich Plasma ve kök hücre tedavisi bunlardan bazılarıdır. Ancak tedavinin en önemli yönü fazla kilolardan kaçınmaktır. Fazla kilolu olmak eklemlerinize çok fazla baskı uygulayabilir. Bu durumda kıkırdak dokusunda geri dönüşü olmayan hasarlar meydana gelebilir. Bu nedenle fazla kilolu kişilerde daha erken yaşlarda diz artriti görülebilir.
Hastalık çoktan başlamış olsa bile zaman kaybetmeden kilo vermek ve sağlıklı beslenmeye geçmek önemlidir. Düzenli egzersiz dizlerinizi çok fazla zorlamaz ve diz kireçlenmesine de iyi gelir. Yüzme, yürüyüş, bisiklet ve golf gibi sporlar herkes için idealdir.
Diz Kireçlenmesi Tanısı Nasıl Konur?
Diz Kireçlenmesinde Cerrahi Tedavi Seçenekleri
Yüksek Tibia Osteotomisi: Bu tedavide amaç dizin yüklenme düzlemini bir miktar dış tarafa alarak dizin iç kısmını olan yüklenmeyi azaltmak ve kireçlenmenin ilerlemesini yavaşlatmaktır. Bu tedaviden sonra hasta hemen kilo alamaz, kemik iyileştikten sonra hasta kilo verebilir.
Artroskopi:Diz eklemini tamamen açmadan sadece 2 küçük delik açarak diz eklemi hastalıklarını tespit ve tedavi etme yöntemidir. Literatürde yapılan araştırmalar, kireçlenmelerin tedavisinde kullanıldığı durumlarda hastada geçici bir iyileşme sağladığını ve şikayetlerin daha sonra tekrar ortaya çıkabileceğini göstermiştir.
Diz Protezi: Diz protezi, metal ve polietilen karışımından yapılan yapay bir diz eklemidir. Yapay eklemin, işlevini yitirmiş olan diz ekleminin yerine cerrahi bir yol izleyerek değiştirilmesine ise diz protezi ameliyatı denir. Kireçlenme için en sık kullanılan tedavidir. Amaç kıkırdağın tüm hasarlı bölgelerini çıkarıp implantı yerleştirip diz ekleminin ağrısız ve tam hareketli olmasını sağlamaktır.
Bu tedaviden sonra hasta ertesi gün ayağa kalkabilir. Protezlerin belli bir ömrü vardır. Bu süre implantın tasarımına ve kalitesine ve hasta üzerindeki yüke göre değişmekle birlikte ortalama 15-20 yıldır. Bu nedenle gerekmedikçe 50 yaş altı hastalara önerilmemektedir.
Unikondiler Diz Protezi: 65 yaş altı diz ekleminin iç yüzeyü tutan gonartrozda olan hastalara uygulanan bir tedavi yöntemidir. Bu tedavinin amacı, ağrısız, hareketli bir diz eklemi oluşturmak için diz ekleminin iç kısmındaki hasarlı kıkırdağı bir implantla değiştirmektir. Ameliyattan sonraki gün hastanın yürümesine ve yüklenmesine izin verilir.
Diz Kireçlenmesi Ameliyatı Sonrası
Hasta taburcu edildiğinde genellikle kendi başına tuvalete gidebilir ve kendi ihtiyaçlarını karşılayabilir. İlk zamanlar hareket sırasında ağrı kesici ile geçecek kadar ağrı hissetmek normaldir. Kan sulandırıcı ilaçlar bir süre kullanılır ve ilk 15 gün ameliyat bölgesi ıslatılmaz. 15. günden sonra banyo yapmalarına izin verilir. Diz egzersizleri yapılarak eklem hareket açıklığı artırılır ve bacak kasları güçlendirilir. Ortalama 4-6 hafta sonra hasta normal hayatına dönebilir.
Diz Kireçlenmesi Hastaları Nelere Dikkat Etmelidir?
- Dizlerinizi zorlanma, aşınma ve yıpranmadan, özellikle maruz kaldıkları yüklerden koruduğunuzda diz ağrınız azalır.
- Çok fazla kilonuz varsa kilo vermeniz gerekir.
-
Uzun süre boyunca diz çökmek, dizin zorlanmasına neden olur. Uzun süreli çömelmelerden kaçının.
-
Egzersiz yapmadan önce 5 dakika ısın. Doğru ayakkabılarla egzersiz yapın. Egzersiz yoğunluğunu aniden arttırmayın.
- Dizlerinize aşırı baskı uygulayan egzersizlerden kaçının. Diz ağrısına neden olan hareketler yapmayın.
- Düzenli bacak egzersizleri ile diz çevresindeki kasları güçlendirebilir ve eklemlere binen yükü azaltabilirsiniz. Kas gücündeki artış aynı zamanda diz yaralanmalarından da koruyacaktır.
Ağrı İçin Ne Yapılır?
Bir eklem ağrılıysa ve ağrı klasik tedavilerle tedavi edilemiyorsa, artık eller ve dizler için o eklem içine kortizon enjekte edilmesi öneriliyor. Ayrıca tedaviyi desteklemek için doğal yumurta kabuğu membran polimerleri, glukozamin, kondroitin, avokado, soya özü vb. gıda takviyeleri önerilir. Bu ürünlerin etkinliğine ilişkin klinik çalışmalar mevcuttur. Bu alternatiflerin en yenisi doğal yumurta kabuğu membran polimeridir. Çalışmalar, doğal yumurta kabuğu membran polimerlerinin osteoartrit tedavisinde ağrı ve sertliği gidermeye yardımcı olabileceğini göstermiştir.
Son yıllarda erken kalsifikasyon terimi kullanılmaya başlanmıştır. Teşhis, hastalığın eklem bozulmadan önce belirlenmesini ve hastalığın mümkün olan en kısa sürede stabilize olmasını ve ilerlemesini önlemek için tedaviye başlamayı amaçlar. Günümüzde hastalıkların erken teşhisine ve önlenmesine yönelik ilaç araştırmaları hızla ilerlemektedir.
Diz Kireçlenmesi Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
Diz Kireçlenmesi Risk Faktörler?
Yaşlanma, romatizmal hastalıklar, enfeksiyon, inflamatuar hastalıklar, hemofili olarak sıralanabilir.
Diz Kireçlenmesi Yürüyüş İyi Gelir Mi?
Hareketsiz bir yaşam fiziksel sağlığımızı olumsuz etkiler. Bu nedenle sağlıklı bir yaşam sürmek için düzenli olarak egzersiz yapmalıyız. Diz kireçlenmesinin erken evrelerinde yürümek, diz eklemini ve çevredeki kasları güçlendirerek olumlu etki yapacaktır. Ancak diz kireçlenmesi olan hastalar uzun süre yürüyemezler ve yürürken bir süre sonra ağrı hissetmeye başlarlar. Bu nedenle kısa yürüyüşler yapmanızı ve ağrı hissettiğinizde bitirmenizi öneririz.
Diz Kireçlenmesi Egzersiz Yaparak Geçer Mi?
Egzersiz, sağlıklı yaşamın temel taşlarından biri olduğu gibi bir uzman gözetiminde yapıldığında diz kireçlenmesine de olumlu etkileri vardır. Bununla birlikte, akılsız egzersiz, çok daha ciddi sorunlara yol açabilecek aşırı strese neden olabilir.
Diz Kireçlenmesinde Genetik Yatkınlık Ne Kadar Etkilidir?
Genetik yatkınlığın diz osteoartritinin önünü açabileceği bilinmesine rağmen çoğu durumda tek yumurta ikizlerinde bile biri diğerinde görülmeyebilir. Bu nedenle genetik yatkınlığın önünü açabileceği göz ardı edilmese de çevresel faktörlerin üzerinde durulması gerekir.
Diz Protezi Ameliyatı İçin Kilo Vermek Faydalı Olur Mu?
Ameliyattan sonraki süreç için oldukça faydalıdır. Kilo vermek protezin ömrünü uzatır.
Diz Ameliyatından Ne Zaman Sonra Banyo Yapılabilir?
İşlem yapılan bölgenin bir süre ıslanmaması gerekir. Yaklaşık 15 gün sonra duş alınabilir.
İki Dize Aynı Anda Protez Ameliyatı Yapılır Mı?
Diz kireçlenmesi sorunu; Bu, ilerleyici özelliklere sahip kronik ortopedik hastalıklardan biridir. Diz ekleminde sinovyal sıvının tükenmesi, kıkırdak dokusunun aşınması ve yıpranması olarak tanımlanan diz artritinde ağrı kesici, egzersiz, fizik tedavi veya kök hücre tedavisi de kullanılabilir. Kemiklerin yükselmesi ve sürtünmesi eklemleri oluşturur, ancak diz artrit tedavisinde en kesin çözüm diz protezi olarak kabul edilir.
Diz Protezi Ameliyatı Kaç Saat Sürer?
Diz protezi ameliyatı yaklaşık 1-2 saat sürer. Ancak hastanın genel sağlığına bağlı olarak 3 ila 10 gün arasında hastanede kalması gerekebilir.