Menisküs Ameliyatı
Kaval kemiği ile uyluk kemiği arasında yer alan kıkırdak yapıdaki bölgenin hasar görmesi ile uygulanan cerrahi işleme menisküs ameliyatı, adı verilir. Menisküs ameliyatı günümüzde sadece sporculara yapılan bir ameliyat olarak bilinse de günümüzde sporcular dışındaki kişilere de uygulanmaktadır. Bir diz eklemi rahatsızlığı olan menisküs, dizini her hangi bir nedenden dolayı fazla zorlamış herkeste görülebilmektedir.
Yazı İçeriği
Menisküs Nasıl Oluşur?
Dizde bulunan menisküs dokusunun yırtılması sonucu oluşan bir hastalıktır. Diz bölgesinde en çok rastlanan kıkırdak yaralanması menisküs yırtığıdır. Bu yırtılmalar travmalara bağlı olarak gerçekleşir. Ayaktayken dizi bükmek gibi diz üzerine uygulanan kuvvetler, yaşlı erişkinlerde görülebilen menisküs yırtıklarına ve dejeneratif yırtıklara neden olabilir. Menisküs belirtileri görüldüğünde tanı kolaylıkla konulabilir. Fizik muayeneye ek olarak, MR gibi görüntülemelerle kesinlikle bir yırtılma tespit edilir. Menisküs hastalığı zamanında tedavi edilmezse hasta için çok fazla ağrıya neden olabilir. Kişinin günlük yaşamında sorunlara yol açar.
Menisküs Nedenleri Nelerdir?
- Yaşlılık
- Trafik kazaları
- Sürekli oturmak
- Ağır yük kaldırmak
- Diz üzerine düşmek
- Sürekli ayakta durmak
- Sürekli ev temizliği yapmak
- Vücut ağırlığının fazla olması
Menisküs Belirtileri
Menisküs yırtılmalarında ortaya çıkan ilk semptomlar ağrı ve şişliktir. Dizi açıp kapatmakta zorlanmak yaşanan belirgin özellikler arasında görülmektedir. Bu durumda menisküsün eklem hareketlerini engellediği anlaşılır. Eklem hareket ederken çıkan ses ve ani keskin ağrı da menisküs hastalığının belirtileri arasındadır.
- Diz ağrısı,
- Diz şişmesi,
- Diz sertliği,
- Dizde kitlenme,
- Hareket kısıtlılığı,
- Ayağa kalkma ve oturmada zorluk,
- Merdivenlerden inip çıkmada zorluk,
- Eklemlerden ses gelmesi,
- Dizde sıvı birikimi,
- Dizde boşalma hissi,
- Dizler tam olarak bükülemez veya doğrultulamaz.
Menisküs Yırtığı Nedir?
Menisküs yırtığı, dizin iki kemiği arasındaki menisküsün güçlü bir darbe sonrasında yırtılması ile oluşur. Yırtık menisküs bacak kemikleri arasında sıkışır ve sürtünmeden dolayı ağrıya neden olur. Dizde sıvı birikmesinden sonra diz şişmesi, bacağı hareket ettirmede zorluk ve yürüme zorluğu menisküs yırtığının en belirgin semptomlarından bazılarıdır. Menisküs yırtığı vakasında ilk olarak ağrı veya acı olmayabilir fakat zamanla ağrı artmaya başlar. Hastalık ilerledikçe menisküs ameliyatı yapılır.
Menisküs Ameliyatı Nedir?
Menisküs ameliyatı hastanın durumuna göre 4 farklı şekilde yapılabilir. Bunlar şu şekilde sıralanabilir;
- Menisküs Nakli (Menisküs transplantasyonu)
- Parsiyel Menisektomi: Sadece yırtık dokuyu çıkarma işlemidir.
- Menisküs Tamirleri: Yırtılan menisküs dokularının birbirine dikilme işlemidir. İyileşme süreci diğer yöntemlere oranla daha uzundur ve hasta seçimi önemlidir.
- Total Menisektomi: Tüm menisküs dokusu çıkarılır.
Menisküs Yırtığı Spora Engel Midir?
Menisküs ameliyatından kişi iyileştikten sonra yaptığı spora geri dönebilir. Bunun için ortopedi doktorunuzun sizi yönlendirmesi oldukça önemlidir. İlk olarak aktif spor yapan bir kişinin başka bir spora katılması önerilebilir. Menisküs ameliyatının büyüklüğü , yırtığın türü gibi faktörler hastanın spora dönüşünü etkiler.
Menisküs Yırtığının Tanısı
Menisküs yırtığının tanısı fizik muayene ve MR tetkiki ile yapılır. MR tetkiki dizde oluşan menisküs yırtığını, yırtık yerini, menisküs yırtığının menisküsün dış kenarına yakın ya da menisküsün gövdesinde oluştuğunu anlamak için kullanılır. Bunun yanı sıra dizde oluşan menisküsün yanında kıkırdak yaralanmaları, ön çapraz ve arka çapraz bağların yaralanmasını, diz kollateral ligament yaralanmalarını anlamamız için kullanılmaktadır. Menisküs yırtığı teşhisi, farklı faktörlere bağlı olarak değişir. Menisküs yırtığı teşhisi konulduktan sonra yırtığın tipi, derecesi ve hastanın yaşı uygulanan tedaviyi etkiler.
Menisküs Tedavisi Nasıldır?
Menisküs belirtileri görüldüğünde en kısa sürede bir uzmana başvurulmalıdır. Çünkü menisküs ağrıya ve günlük aktivitelerde zorluğa neden olan bir hastalıktır. Menisküs tedavisinde her durumda ameliyat gerekli olmayabilir. Menisküs tedavisi erken teşhis edildiğinde ameliyatsız tedavi edilebilmektedir. Hastanın dizinde kitlenme yoksa, ağrı artmıyorsa ve semptomlarda düzelme varsa ameliyat dışında başka tedaviler de uygulanabilmektedir. Aslında, ameliyat için belirleyici faktör menisküs yırtığının boyutudur. Yırtığın boyunu küçük olduğunda doktorun önerdiği ilaçlar ve birtakım egzersizlerle yırtık tedavi edilebilir. Ancak basit yöntemler ve ilaç tedavileri her durumda yeterli olmayabilir.
Büyük bir yırtık durumunda hastaya cerrahi yöntemler uygulanarak yırtık tedavi edilebilir. Gelişen teknoloji ile birlikte menisküs yırtıkları cerrahi olarak yapılabilmekte ve hastalar kısa sürede sağlığına kavuşabilmektedir. Uzman doktorlar, hastaların tam iyileşmesini sağlamak için bir süre dinlenmelerini önermektedir. İyileşme sürecinde hasta koşma, zıplama gibi hareketlerden uzak durmalıdır. Menisküs ameliyatının kapalı olarak yapılması bağlı olarak hastanın vücudunda yara izi kalmaması da ameliyatın olumlu yönlerinden biridir.
Tedavi sürecini aceleye getirmemeye özen gösterilmelidir. Hastanın daha önce yaptığı fiziksel aktivitelere devam edebilmesi için dizini rahatça büküp açabilmesi, dizdeki şişliklerin tamamen kaybolması ve yürüme, koşma gibi aktiviteler sırasında herhangi bir ağrı hissetmemesi gerekir. Tam olarak iyileşmeden dizini normal şartlardaki gibi kullanan kişi daha fazla diz yaralanmasına ve kalıcı hareketlilik ve esneklik kaybına neden olabilir. İlaç veya ameliyatla tedavi sonrası hastanın tekrar menisküs oluşmaması için dikkat etmesi gerekmektedir. Hafif egzersiz hareketleriyle menisküs önlenebilir.
Menisküs yırtığının iyileşme süresi, diz yaralanmasının şiddeti gibi birçok faktöre bağlıdır. Ameliyattan sonra iyileşmesi süresi kişinin normal iyileşme süresi, gerçekleştirilen işlemin türü ve diğer faktörler nedeniyle 4-6 haftaya kadar sürebilir. Çoğu vakalarda meydana gelen komplikasyonları en aza indirmek ve iyileşmeyi hızlandırmak için ameliyattan sonra fizik tedavi yöntemine başvurulmaktadır.
Menisküs Ameliyatı ve Ameliyat Süreci
Gelişen günümüz teknolojisi sayesinde menisküs ameliyatları artık kapalı bir şekilde gerçekleşmektedir. Artroskopik cerrahi adı verilen bu tedavide yırtık menisküs dokusu birbirine dikilir ve eklem içerisindeki yeri korunur. Bu aşamada erken müdahale, iyi sonuçlar için çok önemlidir. Menisküs dikilemiyorsa yırtığın şekline ve yüzeyine göre hasarlı kısım veya tamamı çıkarılır. Menisküs yırtığı belirtileri menisküsün kısmen veya tamamen çıkarılmasıyla düzelecektir. Ancak özellikle gençlerde, ileri yaşlarda görülen kıkırdağın aşınmaları zamanla daha fazla hasara neden olabilir.
Artroskopi yöntemi ile yapılan menisküs ameliyatı ortalama 15-30 dakika gibi kısa bir süre içerisinde lokal anestezi altında yapılır. Ameliyattan 2-3 saat sonra uyuşukluk hissi geçtikten sonra hastalar yürümeye başlayabilir ve aynı gün içerisinde taburcu edilebilir. Kişinin günlük yaşamına dönmesi yapılan müdahalelerde ve kişinin sağlık durumuna göre 1-2 hafta sürebilir.
Menisküs Ameliyatı Sonrası Dikkat Edilmesi Gerekenler
Dizde menisküs yırtığı olduğunda şok emilimi kapasitesi belirgin olarak azalır, aynı zamanda yırtılan kısmın kıkırdakta mekanik sürtünmeye yol açmasına bağlı eklem kıkırdaklarında zedelenme riski ve dizde kireçlenme oluşma tehlikesi artar. Diz kireçlenmesi çeşitli romatizmal hastalıklardandır. Menisküs ameliyatı sonrasında hasta, ameliyat olduğu gün ayağa kalkar ve yürüyebilir. Ertesi gün taburcu olur, evine döner. 1-2 hafta dinlenmesi yeterlidir. Ancak hasta, sportif faaliyetlere 1-1.5 ay sonrası dönebilir.
Menisküs Ameliyatı Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
Menisküs Ameliyatı Kaç Saat Sürmektedir?
Menisküs ameliyatı yırtığın alınması ortalama 15-30 dakika, menisküsün dikilmesi ise yaklaşık 1 saat sürer. Bu süre cerrahın tecrübesine ve teknik detaylara göre değişiklik gösterebilir.
Menisküs Yırtığı Kendi Kendine Geçer Mi?
Menisküs yırtığı spor yapan kişilerde daha çok görülmektedir. Bununla birlikte ani hareketlerde veya aniden durmak gibi eylemlerden dolayı da meydana gelebilir. Dizinde ağrı, şişlik ve kilitlenme olan menisküs yırtığı kendiliğinden iyileşmez. Özellikle yırtığın büyük olduğu durumlarda ameliyat gerektiğinden dolayı en kısa sürede uzman bir doktor tarafından tedaviye başlanması gerekir.
Menisküs Olduğu Nasıl Anlaşılır?
Menisküs yırtığı, bacağı bükmede zorluk, ağrı, sıkışma ve diz şişmesi gibi belirli semptomlarla kendini gösterir. Ağrı ve semptomların derecesi başlangıçta şiddetli olmasa da zamanla kötüleşebilir.
Menisküs İçin Dizlik Kullanılır Mı?
Menisküs için dizlik kullanılıyor mu? Düşme, çarpma ve incinme gibi travmatik olaylar diz eklemine zarar vererek menisküs yırtılması gibi rahatsızlıklara yol açabilir. Yaşanan travmaya bağlı olarak iyileşme sürecinde eklemi desteklemek için bir takım materyaller kullanılır. Bu malzemelerde sıklıkla tercih edilen dizlikler oldukça kullanışlıdır.
Menisküs Egzersizle Geçer Mi?
Düşme, çarpma ve incinme gibi travmatik olaylar diz eklemine zarar vererek menisküs yırtılması gibi rahatsızlıklara yol açabilir. Yaşanan travmaya bağlı olarak iyileşme sürecinde eklemi desteklemek için bir takım materyaller kullanılır. Bu malzemelerde sıklıkla tercih edilen dizlikler oldukça kullanışlıdır.
Menisküs Ameliyatı Sonrası Hastanede Kaç Gün Yatılır?
Yırtılan menisküs artroskopi ile çıkartılır ve hasta ameliyattan sonra bir gün hastanede yatırıldı. Ertesi gün hasta tüm ağırlığını dizlere vererek ayağa kalkar.
Menisküs Ameliyatı Artroskopi Nasıl Yapılır?
Artroskopi, küçük kesiler kullanılarak bir eklemin içinin kamera ile görüntülenmesidir. Bölgesel veya genel anestezi altında yapılabilir. Dizin yapıları ve eklemi açmadan yapılabilecek tedaviler incelenerek patolojiler belirlenir. Menisküs yırtıkları çeşitli aletlerle temizlenir veya dikilir.
Menisküs Ameliyatı Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
Menisküs Ameliyatı Kaç Saat Sürmektedir?
Menisküs ameliyatı yırtığın alınması ortalama 15-30 dakika, menisküsün dikilmesi ise yaklaşık 1 saat sürer. Bu süre cerrahın tecrübesine ve teknik detaylara göre değişiklik gösterebilir.
Menisküs Yırtığı Kendi Kendine Geçer Mi?
Menisküs yırtığı spor yapan kişilerde daha çok görülmektedir. Bununla birlikte ani hareketlerde veya aniden durmak gibi eylemlerden dolayı da meydana gelebilir. Dizinde ağrı, şişlik ve kilitlenme olan menisküs yırtığı kendiliğinden iyileşmez. Özellikle yırtığın büyük olduğu durumlarda ameliyat gerektiğinden dolayı en kısa sürede uzman bir doktor tarafından tedaviye başlanması gerekir.
Menisküs Olduğu Nasıl Anlaşılır?
Menisküs yırtığı, bacağı bükmede zorluk, ağrı, sıkışma ve diz şişmesi gibi belirli semptomlarla kendini gösterir. Ağrı ve semptomların derecesi başlangıçta şiddetli olmasa da zamanla kötüleşebilir.
Menisküs İçin Dizlik Kullanılır Mı?
Menisküs için dizlik kullanılıyor mu? Düşme, çarpma ve incinme gibi travmatik olaylar diz eklemine zarar vererek menisküs yırtılması gibi rahatsızlıklara yol açabilir. Yaşanan travmaya bağlı olarak iyileşme sürecinde eklemi desteklemek için bir takım materyaller kullanılır. Bu malzemelerde sıklıkla tercih edilen dizlikler oldukça kullanışlıdır.
Menisküs Egzersizle Geçer Mi?
Düşme, çarpma ve incinme gibi travmatik olaylar diz eklemine zarar vererek menisküs yırtılması gibi rahatsızlıklara yol açabilir. Yaşanan travmaya bağlı olarak iyileşme sürecinde eklemi desteklemek için bir takım materyaller kullanılır. Bu malzemelerde sıklıkla tercih edilen dizlikler oldukça kullanışlıdır.
Menisküs Ameliyatı Sonrası Hastanede Kaç Gün Yatılır?
Yırtılan menisküs artroskopi ile çıkartılır ve hasta ameliyattan sonra bir gün hastanede yatırıldı. Ertesi gün hasta tüm ağırlığını dizlere vererek ayağa kalkar.
Menisküs Ameliyatı Artroskopi Nasıl Yapılır?
Artroskopi, küçük kesiler kullanılarak bir eklemin içinin kamera ile görüntülenmesidir. Bölgesel veya genel anestezi altında yapılabilir. Dizin yapıları ve eklemi açmadan yapılabilecek tedaviler incelenerek patolojiler belirlenir. Menisküs yırtıkları çeşitli aletlerle temizlenir veya dikilir.