Yumuşak Doku Tümörü
By: Dr. Ayşe ÖVÜL ERDOĞAN
Kategoriler:
Yumuşak Doku Tümörü
Vücuttaki kas, yağ, sinir, tendon veya kan damarları gibi yumuşak dokularda oluşan anormal hücre büyümesidir. Yumuşak doku tümörü iyi huylu (benign) veya kötü huylu (malign) olabilir. Genellikle belirti vermez ancak büyüdükçe şişlik, ağrı veya baskı hissine yol açabilir. Erken tanı önemlidir. Biyopsi ve görüntüleme yöntemleri ile teşhis edilir. Tedavi türüne göre cerrahi, kemoterapi veya radyoterapi uygulanabilir.
Yazı İçeriği
Yumuşak Doku Tümörü Belirtileri Nelerdir?
Vücutta, özellikle uzuvlarda ya da gövde bölgesinde yavaş büyüyen, ağrısız bir kitle fark edilebilir. Bazı durumlarda kitle zamanla büyür ve belirginleşir. Yumuşak doku tümörü sinirlere veya çevredeki dokulara baskı yaparsa ağrıya sebep olabilir. Ağrı, özellikle geceleri veya hareketle artabilir. Tümör, eklemler ya da kaslar üzerinde büyürse hareketi kısıtlayabilir. Özellikle büyük tümörlerde uzuv hareketi zorlaşabilir.
Tümörün olduğu bölgede ciltte renk değişikliği veya cilt yüzeyinde incelme görülebilir. Nadiren deri üzerinden damarlar belirginleşebilir. Tümör, sinirlere baskı yaparsa ilgili bölgede uyuşma veya karıncalanma meydana gelebilir. Tümör bölgesinde sıcaklık artışı ve hassasiyet görülebilir. İlerlemiş durumlarda, vücutta enerji harcaması artar. Kilo kaybı veya halsizlik gibi sistemik belirtiler ortaya çıkabilir. Bu belirtilerden biri fark edildiğinde bir ortopedi uzmanına başvurulması önemlidir. Erken teşhis ve uygun tedavi, yumuşak doku tümörü tedavi sürecinde önemli bir rol oynar.
Yumuşak Doku Tümörü Neden Olur?
Ailede tümör öyküsü olan bireylerde risk artabilir. Önceden radyoterapi almış bireylerde oluşabilir. Sürekli aynı bölgeye darbe ya da travma yumuşak doku değişikliklerine yol açabilir. Zararlı kimyasallara uzun süre maruz kalmak tetikleyici olabilir. Bazı virüsler yumuşak doku tümörü oluşumuna neden olabilir (örneğin HPV). Zayıflamış bağışıklık sistemi kontrolsüz hücre büyümesine yol açabilir. Hormon seviyelerindeki düzensizlikler bazı tümörleri etkileyebilir. Bu nedenler bireyden bireye değişiklik gösterebilir ve kesin tanı için mutlaka bir uzmana başvurulmalıdır.
Yumuşak Doku Tümörü Nasıl Teşhis Edilir?
Doktor, kitle veya şişlik olan bölgeyi inceleyerek kitle büyüklüğünü, dokusunu ve yerini değerlendirir. Hastanın tıbbi öyküsü, belirtileri (ağrı, büyüme hızı vb.) öğrenilir. Ultrasonografi, kitlelerin boyutu ve iç yapısı hakkında temel bilgi sağlar. Manyetik rezonans görüntüleme, tümörleri detaylı bir şekilde değerlendirir ve çevre dokularla ilişkisini gösterir. Bilgisayarlı tomografi, özellikle kemik veya kalsifikasyon içeren yumuşak doku tümörü için kullanılır. Röntgen, bazı durumlarda, kitlenin yapısal özelliklerini görmek için kullanılabilir. PET/BT tarama, tümörün yayılımını değerlendirmek için kullanılır. Kesin teşhis için kitleden bir örnek alınarak patolojik inceleme yapılır.
İnce iğne aspirasyon biyopsisi ile, tümörden küçük örnekler alınır. Kesici iğne biyopsisi (Tru-Cut Biyopsi), daha büyük ve detaylı doku örnekleri sağlar. Cerrahi biyopsi, tümörün tamamının veya bir kısmının çıkarılarak incelenmesi işlemidir. Alınan biyopsi örneği laboratuvarda incelenir. Tümörün türü, iyi huylu (benign) ya da kötü huylu (malign) olup olmadığı belirlenir. Bazı tümörlerde, belirli biyokimyasal belirteçler incelenebilir. Ancak kan testleri genellikle yardımcı yöntemdir. Sonuç olarak, yumuşak doku tümörü teşhisi için ilk aşamada klinik muayene ve görüntüleme yöntemleri kullanılır. Kesin tanı ise biyopsi ve patolojik inceleme ile konur. Tedavi sürecinin belirlenebilmesi için tümörün tipi, büyüklüğü ve yayılım durumu detaylı olarak değerlendirilir.
Yumuşak Doku Tümörü Nasıl Tedavi Edilir?
Tümörün tamamı veya bir kısmı cerrahi operasyonla çıkarılır. Tümörlü bölgeye radyasyon verilerek kanser hücrelerinin küçültülmesi veya yok edilmesi sağlanır. İlaçlar kullanılarak kanser hücrelerinin büyümesi durdurulur veya öldürülür. Kanser hücrelerine özel ilaçlarla müdahale edilir. Yumuşak doku tümörü tedavisi sonrası düzenli doktor kontrolü ile hastalığın ilerlemesi izlenir. Fiziksel ve psikolojik destek sağlanarak hastanın yaşam kalitesi artırılır.